1ste en 2de dag Phnom Penh

Twee qua invulling en stemming zeer verschillende dagen die de meeste toeristen die Phnom Penh aandoen in de regel wel doormaken. De eerste dag hebben we besteed aan een bezoek aan het Nationaal Museum en het Koninklijke paleis terrein met het bekijken van de prachtige, voornamelijk religieuze, kunst die de Khmer door de eeuwen heen voortgebracht hebben en waar ook veel voorwerpen uit de tempels van Angkor terug te vinden zijn. Een mooie goed bestede dag die we afgesloten hebben met een heerlijk etentje bij een klein restaurantje (la Provence) met een Franse eigenaar.  De tweede dag weer fietsen gehuurd en naar het Tuol Sleng-museum (de school die omgebouwd was tot gevangenis en martelcentrum) en Choeung Ek (een van de ‘killingfields) waar je een deel van de gruweldaden van de Rode Khmer (de Angkar) gedurende de jaren 1975-1979 voorgeschoteld worden. Ik ben zelf ook in Auswitz geweest en je denkt dat erger niet kan, maar wat hier gebeurd is, is zomogelijk nog gruwelijker. Ze hebben het vacuüm dat de Amerikanen na de Vietnamoorlog achterlieten (die ook in Cambodja een ‘geheime’ oorlog tegen de Vietcong vochten en Cambodja zwaar gebombardeerd hebben) benut om als ‘bevrijders’ binnen te komen en te trachten hun ‘ideale’ communistische staat te creëren. Deze hield in dat alle institutionele instellingen waaronder alle scholen en universiteiten gesloten werden en iedereen naar het platteland moest, alles werd onteigend en iedereen die geen boer of arbeider was en/of meer dan gemiddeld intelligent was, moest dood. Of je tot die laatste categorie behoorde werd ook bepaald door het feit of je een bril droeg of zachte handen had. Vervolgens werd je net zo lang gemarteld tot je alles bekende waar ze je van verdachten en op verzoek werd vaak ook de halve familie nog aangegeven als zijnde verraders of CIA-agenten. Na je ‘bekentenis’ werd je op een van de killingfields doodgeslagen (een kogel kostte teveel geld). Ook de kinderen moesten eraan geloven en werden in Choeung Leng met hun schedels tegen de “killing tree” geslingerd. De Cambodjanen die dit dagelijks moesten doen waren veelal nog kinderen vanaf 15 jaar oud die eerst een training kregen met het martelen en doodslaan van dieren om ze daarmee ongevoeliger te maken. Zo hebben de Ankar uiteindelijk 3 miljoen mensen omgebracht (een kwart van de bevolking). Wat wel mocht blijven leven moest op het platteland dwangarbeid verrichten en verhongerde ook nog in veel gevallen. De rijst werd namelijk liever verkocht aan China en tegen wapens verruild. Ook verkochten ze, net als IS nu, een groot deel van de kunstschatten van Cambodja om aan hun inkomsten te komen.  Nu realiseren we ons pas echt hoe groot het trauma moet zijn waarmee dit land nog leeft. De meeste beulen waren jonger dan ons en velen van hen leven tussen de huidige bevolking. 

Na deze confrontatie tussen het drukke en luidruchtige verkeer in alle stilte naar het centrum van Phnom Penh teruggefietst. Ook weer een dag die ons nog lang zal bijblijven maar dan om andere redenen dan de eerdere dagen.